میگرن قاعدگی چیست؟
Picture of دکتر هانیه بذر افشان
دکتر هانیه بذر افشان

من دکتر هانیه بذر افشان متخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) رتبه برتر بورد تخصصی مغز و اعصاب کشور هستم.

میگرن قاعدگی چیست و چگونه درمان میشود؟

همه ما تجربه سردردهای موقتی و کوتاه مدت را داشته ایم اما زمانی که صحبت از میگرن میشود باید گفت که این عارضه چیزی فراتر از یک سردرد شدید است.

این بیماری یک عارضه عصبی محسوب میشود که با علائم خاصی مثل درد ناتوان کننده در یک طرف سر اتفاق می افتد.

در توصیف سردردهای میگرنی می توان گفت که معمولاً این عارضه به صورت درد ضربان دار یا تپنده اتفاق می افتد.

آمارها نشان می دهد که ۷۰ درصد از افرادی که به میگرن مبتلا هستند زن می باشند که معمولاً درصد قابل توجهی سردردهای پیش آمده ارتباطی به قاعدگی بانوان دارد.

به طور کلی می توان گفت که زنان سه برابر بیشتر از آقایان دچار حملات میگرنی میشوند.

نوع خاصی از میگرن وجود دارد که به آن میگرن قاعدگی گفته میشود و با تغییراتی که در سطح هورمون استروژن و پروژسترون اتفاق می افتد این حالات تشدید شده و سردردهای طولانی مدت و البته شدید رخ می دهد.

هورمون های مهمی مثل استروژن و پروژسترون نقش کلیدی در کنترل چرخه قاعدگی و بارداری دارند که البته می توانند تاثیر قابل توجهی بر مواد شیمیایی مغز بگذارند.

در مواردی دیده میشود که تغییر در میزان این هورمون ها در هر چرخه قاعدگی باعث ایجاد سردرد برای زنان میشود.

البته این موارد در دوران خاصی مثل بارداری و یائسگی تکرار میشود و حتی ممکن است برخی از انواع داروهای هورمونی و حتی قرص های ضد بارداری باعث ایجاد این تغییرات منفی در بدن شود.

سوالی که در مورد میگرن هورمونی یا میگرن قاعدگی وجود دارد این است که چه کسانی چنین تجربه دردناکی دارند.

سردردهای هورمونی با سطح بالاتر هورمون های زنانه ارتباط دارد تحقیقاتی که انجام شد نشان می دهد قبل از بلوغ پسرها بیش از دخترها دچار سردرد می شوند اما بعد از بلوغ آمار زنان مبتلا به میگرن افزایش پیدا می کند و این تفاوت تا بعد از یائسگی همچنان ادامه خواهد داشت.

دلایل میگرن قاعدگی

دلایل میگرن قاعدگی
دلایل میگرن قاعدگی

همانطور که می دانید مهمترین علت ایجاد میگرن قاعدگی تغییرات هورمونی در بدن زنان است، این تغییرات در زمان قاعدگی به بیشترین میزان خود رسیده و عامل مهمی برای ایجاد سردرد میگرنی برای بانوان است.

مطالعه بیشتر:  درمان سردرد با بوتاکس

دیگر مواردی که می توانند علاوه بر چرخه قاعدگی باعث ایجاد این نوع سردرد شوند عبارتند از:

روش های پیشگیری از بارداری:

برخی از روش های هورمونی که برای پیشگیری از بارداری انجام می شوند می توانند عاملی برای ایجاد میگرن قاعدگی باشند.

قرص های ضد بارداری حاوی انواع هورمون هایی هستند که مانع از بارداری شده اما با ایجاد تغییرات در بدن می توانند عاملی برای سردرد میگرنی باشند.

تغییرات هورمونی قبل از یائسگی:

با شروع دوران یائسگی کاهش سطح هورمون استروژن نوسان شدیدی را در بدن زنان ایجاد می کند.

در طول این دوره احتمالاً سردردهای تنشی اتفاق می افتد که اگر برای کنترل و مهار این تغییرات اقدامات موثر انجام نشود احتمالاً به سردردهای میگرنی تبدیل خواهد شد.

اگر سردردهای تنشی ناشی از استرس باشد خیلی زود برطرف می شود اما سردردهای میگرنی نیاز به درمان ریشه ای و اساسی دارد.

درمان جایگزینی هورمون:

برای مهار تغییرات شدید و سنگین دوره یائسگی برخی از متخصصان برای کنترل شرایط از درمان های جایگزین و هورمونی استفاده می کنند.

مصرف این داروها در مواردی باعث ایجاد سردرد در زنان میشود و در صورت تداوم این عارضه می توان آنها را با عنوان سردرد میگرنی یاد کرد.

اوفورکتومی:

همونطور که می دانید تغییرات محسوس در میزان هورمون بدن زنان عاملی برای ایجاد سردردهای شدید است.

گاهی اوقات با وجود شرایط غیر طبیعی در بدن نیاز است که بانوان تحت جراحی قرار گرفته و برای برداشتن تخمدان ها یا انجام جراحی هیسترکتومی و برداشتن بخشی یا تمامی رحم اقدامات موثر را انجام دهند.

به محض اینکه تخمدان ها حذف میشوند افت سریع سطح استروژن اتفاق می افتد که می تواند یکی از عوامل مهم سردرد شناخته شود.

بارداری:

یکی از دلایل مهم ایجاد سردردهای میگرنی برای زنان کاهش یا افزایش سطح هورمون استروژن است.

مطالعه بیشتر:  درمان لرزش های بدن

در سه ماهه اول بارداری مقدار استروژن با سرعت زیادی افزایش پیدا می کند و بعد از این دوره کوتاه شرایط به حالت نرمال باز می گردد.

به همین دلیل است که بانوان مبتلا به میگرن بعد از سه ماهه سوم بارداری متوجه بهبود کامل میگرن میشوند.

بعد از زایمان:

میزان هورمون استروژن بعد از زایمان کاهش پیدا می کند و این تغییرات شدید و ناگهانی باعث بروز سردردی میشود که تحت عنوان میگرن از آن یاد خواهد شد.

اینکه بانوان بعد از زایمان دچار اختلال خواب شوند یا استرس ناشی از مراقبت کودک به سراغ فرد بیاید می تواند عاملی مهم برای این نوع میگرن باشد.

علائم میگرن قاعدگی

میگرن هورمونی یا میگرن قاعدگی تا حد زیادی شبیه به دیگر انواع میگرن است به همین دلیل حالات و علائمی که برای این افراد اتفاق می افتد معمولاً با سایرین مشترک است و بستگی به شرایط جسمی افراد و شدت میگرن دارد.

بسیاری از افرادی که تجربه ابتلا به میگرن قاعدگی را داشته اند معتقدند که قبل از شروع سردرد هاله میگرنی به سراغ فرد می‌پ آید و مشکلاتی مثل تاری دید اتفاق می افتد.

قاعدگی علائمی مثل از دست دادن اشتها، حساسیت به نور، صدا و بو را ایجاد می کند. حتی این دردها برای مدت طولانی حالت ضربان دار پیدا کرده و در یک سمت سر با شدت بسیار زیاد احساس میشود.

از دیگر علائم میگرن قاعدگی باید به لرز همراه با تعریق شدید اشاره کرد، به مرور متوجه خواهید شد که این افراد دچار رنگ پریدگی پوست شده و یا پوست سر آنها حساس و دردناک میشود.

موارد دیگری از جمله درد شکم، تاری دید، سرگیجه و سردردهای شدید از جمله مشکلات و علائمی هستند که با شروع میگرن قاعدگی اتفاق می افتد.

وجود سرگیجه یا افزایش اشتها و تغییر میل افراد به انواع خوراکی از جمله مشکلات یا علائمی است که با وجود میگرن قاعدگی در بدن پدیدار می گردد.

این حالات و شدت آن برای هر فرد متغیر است، هر چقدر که این عارضه شدیدتر باشد ممکن است علائم گفته شده ناشی از سردرد میگرنی را با حالت شدیدتری تجربه کنند با دانستن این موارد می توان به پیشگیری از میگرن پرداخت.

مطالعه بیشتر:  درمان سرگیجه

چگونه باید میگرن قاعدگی را درمان کرد؟

چگونه باید میگرن قاعدگی را درمان کرد؟
چگونه باید میگرن قاعدگی را درمان کرد؟

با توجه به تغییرات و مشکلاتی که بعد از ابتلا به میگرن قاعدگی بانوان تجربه می کنند نیاز می دانند که هر چه سریع تر مراحل درمان این آسیب را سپری کنند.

از آنجایی که این نوع سردرد تاثیر زیادی بر روند طبیعی زندگی افراد دارد کاهش کیفیت زندگی باعث میشود تا بانوان به دنبال راه حل های کوتاه و قطعی باشند.

برای درمان میگرن در شیراز مهم است که ابتدا تحت نظر متخصصان مربوطه قرار گرفته تا مراحل تشخیص آسیب به درستی انجام پذیرد.

بر اساس اطلاعات به دست آمده پزشک روش های درمانی مختلفی را به بانوان توصیه می کند، از مهمترین آنها می توان به دارو درمانی اشاره کرد که در این شیوه درمانی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی،  تریپتان ها و دیتان ها، داروهای ارگوتامین یا دی هیدروارگوتامین استفاده میشود.

از مهمترین داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی می توان به ایپوپروفن یا ناپروکسن اشاره کرد که رایج ترین نوع درمان برای میگرن قاعدگی هستند.

مصرف این داروها دو تا سه روز قبل از شروع پریود غاز میشود و تا پایان دوره قاعدگی ادامه خواهد یافت.

داروهایی که تحت عنوان تریپتان ها یا دیتان ها شناخته میشوند دو ساعت بعد از مصرف فورا شروع به تاثیرگذاری می کنند.

اگر بانوان دچار سردردهای شدید باشند می توانند مصرف این گروه از داروها را چند روز قبل از پریود شروع کرده و حداکثر تا یک هفته ادامه دهند.

اگر بعد از تجربه میگرن قاعدگی در دوره های خاص مثل بارداری باشید قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود صحبت کنید.

برخی از انواع داروها که برای مهار میگرن قاعدگی استفاده میشوند برای زنان باردار و سلامت جنین مضر هستند.

از جمله داروهایی که می توانید در این دوره حساس برای بهبود سر درد استفاده کنید شامل استامینوفن، ایبوپروفن، ناپروکسن و سوماتیریپتان هستند که مصرف آنها حتی در دوره شیردهی بی خطر است.

در کنار مصرف دارو برای درمان میگرن قاعدگی طب سوزنی، بیوفیدبک، ماساژ و تکنیک های آرام سازی هر کدام روش های موثری هستند که به بیماران توصیه میشود.

6 پاسخ

  1. مطلب‌تون درباره میگرن قاعدگی فوق‌العاده بود. من همیشه فکر می‌کردم این سردردا طبیعی‌ان، ولی حالا تازه فهمیدم اسم و درمان داره. خیلی ممنون بابت توضیح‌های خوب و کاربردی‌تون 💛

  2. سلام دکتر عزیز. این میگرن‌های قاعدگی دقیقاً از چند روز قبل شروع می‌شن؟ و چه دارویی برای پیشگیریش بهتر جواب می‌ده؟

    1. سلام مهشید جان 🌷
      میگرن قاعدگی معمولاً دو روز قبل از شروع پریود تا روز سوم قاعدگی رخ می‌ده. دلیلش افت ناگهانی سطح هورمون استروژنه.
      برای پیشگیری، اگر سردردها خیلی شدید یا مکرر باشن، می‌تونیم از داروهای تنظیم‌کننده هورمون (مثل قرص‌های ضدبارداری خاص) یا داروهای ضد میگرن مثل ناپروکسن، تریپتان‌ها یا مکمل منیزیم استفاده کنیم.
      گاهی اوقات شروع دارو از ۲ روز قبل از پریود تا روز سوم، کمک زیادی می‌کنه. البته باید با توجه به شرایط بدنی و سابقه‌ت تنظیم بشه. اگه خواستی بیشتر بررسی کنیم، من در خدمتتم 🌼

  3. سلام وقت بخیر خانم دکتر. من همیشه شب اول پریودم دچار سردرد خیلی شدید می‌شم که با مسکن هم آروم نمی‌شه. این همون میگرن قاعدگیه؟ چیکار کنم تو اون لحظه بهتر شه؟

    1. سلام ساناز جان عزیز 💖
      بله، این حالت خیلی شبیه میگرن قاعدگی هست، مخصوصاً اگه سردردت با نور یا صدا بیشتر بشه، حالت تهوع هم داشته باشی یا فقط در همون بازه شروع پریود اتفاق بیفته.
      برای تسکین فوری، استفاده از داروهایی مثل سوماتریپتان یا زولمی‌تریپتان (با تجویز پزشک) خیلی مؤثره.
      اگه مسکن‌های ساده مثل استامینوفن یا ایبوپروفن جواب نمی‌ده، این داروهای اختصاصی می‌تونن خیلی کمک کنن.
      همچنین یه جای تاریک و آروم، کمپرس سرد روی پیشونی و نوشیدن آب کافی هم خیلی کمک می‌کنن. اگر این سردردها هر ماه تکرار می‌شن، بهتره برای پیشگیری هم با پزشک مشورت کنی 🌸

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *