درمان افسردگی

افسردگی چیست؟

افسردگی یک اختلال خلقی شایع است که باعث پدیدار شدن احساس غم و اندوه مداوم شده و افراد تا قبل از اینکه به درمان افسردگی بپردازند علایق خود را نسبت به فعالیت هایی که زمانی از آن لذت می بردند از دست خواهند داد.

چنین حالاتی زمانی که زندگی فرد وارد شرایط دشوار میشود کاملاً طبیعی است اما اگر این نوع اختلالات به طور مکرر و برای دو هفته ادامه پیدا می کند نیاز است که نسبت به علائم بالینی آن هوشیارتر باشید.

بیماری افسردگی با نشانه های مختلفی همراه است که معمولاً این حالات برای بیماران یکسان بوده که با شدت متغیری رخ می دهد.

افسردگی معمولا در سنین ۴۵ تا ۶۵ سالگی بیش از هر دوره دیگری دیده میشود البته تحقیقاتی که در این مورد انجام شده نشان می دهد که امروزه احتمال ابتلا به افسردگی در سنین پایین تر نیز وجود دارد.

افسردگی یک اختلال خلقی و روانی است در صورتی که این عارضه درمان نشود احتمالاً این بیماری پنهان هر لحظه تشدید شده و می تواند حالاتی مثل فکر به خودکشی کردن یا دوری از جمع را در پی داشته باشد.

اگر بخواهیم در مورد انواع افسردگی صحبت کنیم باید بدانید که این عارضه معمولاً به ۵ صورت اتفاق می افتد. شدیدترین و رایج ترین نوع افسردگی بالینی نام دارد که با علائمی مثل غم‌های طولانی مدت، حس کم ارزشی یا بی ارزشی برای فرد اتفاق می افتد.

معمولاً این افراد علاقه ای به انجام فعالیت های مختلف نداشته و معمولاً این عارضه با پدیدار شدن مشکل در خواب یا تغییر در اشتها دیده میشود.

اختلال افسردگی مداوم یک عارضه دیگر است، افسردگی خفیف تا متوسط که حداقل دو سال ادامه پیدا می کند معمولاً اختلال مداوم نامگذاری میشود.

این عارضه آسیب ها و مشکلات کمتری نسبت به دیگر انواع افسردگی دارد. اختلال تنظیم خلقی مخرب نوعی دیگر از افسردگی شناخته میشود که باعث تحریک پذیری مزمن در افراد شده و احتمالاً دچار فوران خشم مکرر میشوند.

این افسردگی معمولاً در کودکان دیده میشود که نشان می دهد کودکان برای هرگونه تغییرات کوچک نیز خشمگین خواهند شد.

اختلال نارسایی پیش از قاعدگی یکی دیگر از مسائلی است که بانوان را دچار تغییرات خلقی می کند، این افراد تحریک پذیری شدید، اضطراب یا افسردگی را در این دوره تجربه می کنند که ممکن است در روزهای خاصی بیشترین تغییرات را مشاهده نمایند.

اختلال افسردگی به دلیل ابتلا به سایر بیماری ها نیز یک عارضه شایع است، گاهی اوقات در پی بیماری های خاص مثل کم کاری تیروئید، بیماری قلبی، سرطان یا پارکینسون که بیماری های زمینه ای شناخته میشوند افراد به افسردگی نیز مبتلا خواهند شد.

دیگر انواع افسردگی را با نام اختلال عاطفی فصلی، افسردگی غیر معمول، افسردگی بارداری یا پس از زایمان یا اختلال دو قطبی می شناسند.

علت بروز افسردگی

افسردگی یک اختلال پیچیده روانی است که می‌ تواند به دلایل مختلفی بروز کند.

یکی از مهم‌ ترین عوامل ایجاد افسردگی، عدم تعادل شیمیایی در مغز است.

کاهش سطح نوروترانسمیترهایی مانند سروتونین، دوپامین و نور اپی‌ نفرین می‌ تواند تأثیر مستقیمی بر خلق‌ و خو و احساسات فرد داشته باشد.

عوامل ژنتیکی نقش مهمی در بروز افسردگی دارند.

افرادی که در خانواده خود سابقه افسردگی دارند، بیشتر در معرض این اختلال قرار می‌ گیرند.

علاوه بر این، تغییرات هورمونی مانند آنچه در دوران بارداری، یائسگی یا بیماری‌ های تیروئیدی رخ می‌ دهد، می‌تواند به افسردگی منجر شود.

از دیگر عوامل مؤثر در بروز افسردگی، شرایط محیطی و سبک زندگی است.

استرس مزمن، مشکلات مالی، از دست دادن عزیزان، روابط ناسالم و تجربه‌ های تلخ زندگی می‌ توانند باعث ایجاد احساس ناامیدی و افسردگی شوند.

تغذیه نامناسب، کمبود فعالیت بدنی و خواب ناکافی نیز می‌ توانند تأثیر منفی بر سلامت روان داشته باشند.

علاوه بر این، مصرف الکل و مواد مخدر می‌ تواند به شدت خطر افسردگی را افزایش دهد.

ترکیبی از این عوامل فیزیولوژیکی، روان‌ شناختی و محیطی، در بسیاری از موارد، باعث بروز افسردگی شده و نیاز به درمان و مدیریت صحیح این اختلال را ضروری می‌ سازد.

انواع افسردگی

افسردگی دارای انواع مختلفی است که هر یک ویژگی‌ ها و شدت خاص خود را دارند.

شناخت انواع افسردگی به درک بهتر این بیماری و انتخاب روش درمانی مناسب کمک می‌ کند.

افسردگی اساسی (ماژور)

این نوع افسردگی شدید ترین شکل افسردگی است و معمولاً با احساس غم و نا امیدی عمیق، از دست دادن علاقه به فعالیت‌ های روزمره، تغییر در اشتها و خواب، خستگی مفرط و کاهش تمرکز همراه است.

این علائم حداقل دو هفته ادامه دارند و می‌ توانند عملکرد روزانه فرد را مختل کنند.

افسردگی مزمن (دیستایمیا)

این نوع افسردگی خفیف‌ تر اما طولانی‌مدت است که معمولاً بیش از دو سال ادامه دارد.

افراد مبتلا به دیستایمیا معمولاً احساس ناراحتی مداوم دارند اما می‌ توانند به کارهای روزمره خود ادامه دهند، هرچند که از کیفیت زندگی آن‌ ها کاسته می‌ شود.

اختلال افسردگی فصلی (SAD)

این نوع افسردگی در فصول خاصی از سال، معمولاً در پاییز و زمستان، رخ می‌ دهد و به دلیل کاهش نور خورشید ایجاد می‌ شود.

علائم آن شامل خستگی، افزایش خواب، افزایش وزن و احساس غمگینی است.

نور درمانی یکی از روش‌ های مؤثر در درمان این نوع افسردگی است.

افسردگی پس از زایمان

برخی از زنان پس از زایمان دچار افسردگی شدید می‌ شوند که با احساس ناراحتی، اضطراب، خستگی شدید و مشکلات ارتباطی با نوزاد همراه است.

این نوع افسردگی نیاز به درمان پزشکی و حمایت عاطفی دارد.

افسردگی دوقطبی

در این نوع افسردگی، فرد بین دوره‌ های افسردگی و شیدایی (انرژی و هیجان بیش از حد) نوسان دارد.

این بیماری یک اختلال جدی روانی است که نیاز به درمان دارویی و روان‌ درمانی دارد.

افسردگی موقعیتی

این نوع افسردگی در پاسخ به یک رویداد استرس‌ زا مانند از دست دادن شغل، طلاق یا مرگ عزیزان رخ می‌ دهد.

معمولاً موقتی است و با حمایت عاطفی و درمان‌ های روان‌شناختی بهبود می‌ یابد.

شناخت این انواع افسردگی می‌ تواند به تشخیص بهتر و درمان مناسب‌ تر کمک کند.

علائم افسردگی

بسیاری از افراد بعد از پدیدار شدن علائم افسردگی تصور می کنند که به این اختلال خلقی مبتلا شده اند.

نکته قابل توجه در این مورد این است که اگر حداقل ۵ مورد از این علائم را به طور همزمان تجربه می کنید و این حالات بیش از دو هفته ادامه پیدا می کند احتمالاً با افسردگی درگیر شده اید.

از مهمترین علائم افسردگی شدید و این اختلال روانی شایع که برایتان در این مقاله از سایت دکتر هانیه بذر افشان آورده ایم باید به تمایل به مرگ اشاره کرد، این افراد بر اثر احساس ناراحتی، پوچی یا درماندگی به فکر خودکشی افتاده و تصور می کنند با پایان دادن به زندگی خود تمامی ناراحتی ها برطرف میشوند.

افراد مبتلا به افسردگی در حرکت کردن کند میشوند و تفکر یا صحبت کردن با فرد دیگری برای آنها سخت و حوصله سربر خواهد بود.

همچنین این افراد در تمرکز کردند دچار اختلال شده و برای یادگیری نکات جدید یا تصمیم گیری در موارد مختلف ناتوان میشوند به گونه ای که وابستگی آنها به اطرافیانش بیشتر خواهد شد.

برخی از افراد افسردگی را با علائمی مثل اضطراب، پرخاشگری یا احساس بی قراری تجربه می کنند. کج خلقی، فوران خشم یا پایین آمدن آستانه صبر افراد می تواند نشانه ای از ابتلا به افسردگی باشد.

هرگونه اختلال در خواب مثل بی خوابی یا پرخوابی از جمله مشکلاتی است که افراد مبتلا به افسردگی تجربه می کنند.

البته کسانی که بی دلیل دچار خستگی میشوند و پایین بودن انرژی آنها بدون آنکه فعالیت خاصی انجام داده باشند نیز می تواند نشانه ای از افسردگی باشند.

بسیاری از بیمارانی که به افسردگی مبتلا هستند تاثیرات منفی این اختلال را بر روابط جنسی خود تجربه می کنند، این افراد میلی به انجام فعالیت های لذت بخش نداشته و هرگونه تحرک اضافه یا ورزش کردن را بیهوده می دانند.

این افراد به مرور دچار دردهای فیزیکی میشوند، سردرد یا کمردرد بدون علت می تواند از علائم افسردگی باشد.

چنین اختلال خلقی می تواند تغییراتی را در میزان اشتهای بیماران به وجود آورد، اختلال در اشتها شامل بی میلی به غذا و کاهش وزن است که ممکن است معکوس این قضیه با پرخوری یا افزایش وزن شدید نیز رخ دهد.

به طور معمول افرادی که به افسردگی مبتلا هستند دائماً در حال سرزنش کردن خود بوده و تمرکز بر روی شکست های گذشته باعث آزار آنها میشود.

این افراد دچار عذاب وجدان می شوند و حس بی ارزشی شرایط طبیعی زندگی آنها را مختل می کند.

تشخیص افسردگی

تشخیص افسردگی معمولاً توسط یک متخصص سلامت روان مانند روانپزشک یا روان‌شناس انجام می‌ شود و بر اساس ارزیابی علائم، تاریخچه پزشکی و روان‌ شناختی فرد صورت می‌ گیرد.

یکی از ابزارهای اصلی برای تشخیص افسردگی، مصاحبه بالینی است که در آن پزشک سوالاتی در مورد احساسات، رفتارها، علائم جسمانی و سابقه روانی فرد مطرح می‌ کند.

از پرسشنامه‌ ها و مقیاس‌ های ارزیابی مانند مقیاس افسردگی همیلتون (HAM-D) و پرسشنامه افسردگی بک (BDI) استفاده می‌ شود تا شدت علائم افسردگی و تأثیر آن بر زندگی روزمره بیمار بررسی شود.

در برخی موارد، پزشک ممکن است برای رد کردن سایر مشکلات پزشکی که می‌ توانند علائم مشابه افسردگی ایجاد کنند، آزمایشات پزشکی مانند آزمایش خون یا تصویربرداری مغزی را تجویز کند.

تشخیص افسردگی به شواهد بالینی و مدت‌زمان علائم بستگی دارد.

اگر علائم به مدت حداقل دو هفته ادامه یابد و بر عملکرد فرد تأثیر بگذارد، احتمال تشخیص افسردگی افزایش می‌ یابد.

پزشک باید از وجود سایر اختلالات روانی مانند اضطراب، اختلالات خواب یا اختلالات دوقطبی اطمینان حاصل کند تا تشخیص دقیق‌ تری صورت گیرد.

پیشگیری از افسردگی

پیشگیری از افسردگی به معنای اتخاذ اقداماتی است که خطر بروز این اختلال را کاهش می‌ دهد و می‌ تواند به افراد کمک کند تا از ابتلا به افسردگی جلوگیری کنند.

ایجاد سبک زندگی سالم یکی از مهم‌ ترین روش‌ ها برای پیشگیری است.

ورزش منظم، به‌ ویژه فعالیت‌ های هوازی مانند پیاده‌ روی، دویدن یا شنا، می‌ تواند به بهبود خلق‌ و خو و کاهش استرس کمک کند.

تغذیه مناسب با مصرف میوه‌ ها، سبزیجات، پروتئین‌ های سالم و محدود کردن مصرف قند و چربی‌ های اشباع‌ شده، تأثیر زیادی در حفظ سلامت روان دارد.

خواب کافی نیز نقشی کلیدی در پیشگیری از افسردگی ایفا می‌ کند، زیرا کمبود خواب می‌ تواند به تحریک علائم افسردگی منجر شود.

مدیریت استرس و اضطراب نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

یادگیری روش‌ های مقابله با استرس مانند مدیتیشن، یوگا، تمرین‌ های تنفسی و حتی مشاوره روان‌ شناختی می‌ تواند به فرد کمک کند تا بهتر با فشارهای زندگی کنار بیاید و از احساسات منفی جلوگیری کند.

ایجاد و حفظ روابط اجتماعی سالم، صحبت با دوستان و خانواده در مواقع نیاز، و درخواست حمایت از دیگران می‌ تواند از بروز افسردگی جلوگیری کند.

در کنار این‌ ها، شناسایی علائم اولیه افسردگی و مراجعه به متخصص در صورت بروز مشکلات روانی می‌ تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و درمان سریع‌ تری را ممکن سازد.

راهکارهایی برای درمان افسردگی

بعد از پدیدار شدن علائم افسردگی قطعاً افراد یا اطرافیان آنها با این نگرانی مواجه هستند که می توان این اختلال خلقی را درمان کرد یا خیر.

خوشبختانه امروزه ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد افسردگی قابلیت درمان دارد، گزینه های درمانی زیادی برای این عارضه وجود دارد و متخصصان با توجه به شرایط جسمی و روانی بیماران مبتلا به افسردگی بهترین و موثرترین راهکارها را انجام داده تا سریع ترین روش درمانی را انجام دهند.

برای درمان افسردگی ابتدا روان درمانی به پزشک معالج کمک می کند تا ضمن صحبت کردن با بیماران افکار، احساسات و رفتارهای ناسالم را شناسایی کنند.

در نهایت می توانند با اعمال تغییرات مثبت در روند شناختی و رفتاری بیماران شرایط را برای درمان سریع تر افسردگی فراهم سازند.

بسیاری از متخصصان درمان افسردگی با دارو را یک راهکاری کاربردی و مورد تایید می دانند، تجویز داروهای ضد افسردگی باعث تغییر ترکیبات شیمیایی مغز میشود این داروها به مرور زمان عوارض ناشی از این بیماری را کاهش داده و در نهایت به بهبود عارضه ختم میشود، به یاد داشته باشید که داروهای ضد افسردگی نباید به هیچ عنوان خودسرانه مصرف شود.

درمان تحریک مغزی برای بیمارانی مورد استفاده قرار می گیرد که علائم افسردگی شدید را همراه با روان پریشی تجربه می کنند.

البته درمان های مکمل برای بهبود افسردگی نیز کاربردی بوده و در اکثر مواقع به نتایج مثبت ختم گردیده است.

درمان های مکمل شامل طب سوزنی، ماساژ، بیوفیدبک و هیپنوتیزم است و برای کسانی که به اختلالات روانی خفیف مبتلا هستند گزینه درمانی مناسبی خواهد بود.

یکی دیگر از اقدامات موثر برای درمان اختلال افسردگی مراقبت های خانگی است، برخی از فعالیت هایی که در خانه انجام می دهید باعث میشود تا روند بهبود این اختلال سریع تر و با موفقیت سپری شود.

انجام فعالیت های بدنی منظم، رعایت رژیم غذایی سالم و گذراندن وقت با افراد قابل اهمیت بر بهبود این عارضه تاثیرگذار است، ضمن آنکه بیماران موظفند مصرف الکل را متوقف کرده و خواب با کیفیت در زمان مناسب داشته باشند.

عوارض افسردگی

افسردگی می‌ تواند عوارض جدی و وسیعی بر جنبه‌ های مختلف زندگی فرد بگذارد.

یکی از مهم‌ ترین اثرات آن، اختلال در عملکرد روزمره است.

افراد مبتلا به افسردگی ممکن است از انجام فعالیت‌ های روزانه مانند کار، تحصیل و مراقبت از خود باز بمانند.

این وضعیت می‌ تواند منجر به افت عملکرد شغلی، مشکلات در روابط اجتماعی و خانوادگی، و احساس انزوای شدید شود.

افسردگی می‌ تواند موجب کاهش توانایی در تصمیم‌ گیری و تمرکز شده و بر کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد.

افراد افسرده ممکن است دچار مشکلات خواب (بی‌خوابی یا خواب زیاد) و تغییرات در اشتها و وزن شوند که همگی بر سلامت جسمی و روانی آن‌ ها تأثیر می‌ گذارد.

افسردگی همچنین می‌ تواند عوارض جسمانی جدی به همراه داشته باشد.

مطالعات نشان داده‌ اند که افراد مبتلا به افسردگی بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌ های قلبی، دیابت و فشار خون بالا هستند.

علاوه بر این، افسردگی می‌ تواند منجر به افزایش خطر خودکشی شود که یکی از عوارض خطرناک و تهدیدکننده است.

در صورتی که افسردگی درمان نشود یا دیر درمان شود، ممکن است فرد به فکر خودکشی بیفتد و یا عوارض های دیگری داشته باشد.

به همین دلیل، درمان زودهنگام و مناسب افسردگی برای پیشگیری از این عوارض ضروری است.