روش های تشخیص بیماری پارکینسون
Picture of دکتر هانیه بذر افشان
دکتر هانیه بذر افشان

من دکتر هانیه بذر افشان متخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) رتبه برتر بورد تخصصی مغز و اعصاب کشور هستم.

روش های تشخیص بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون چیست؟

بیماری پارکینسون یک بیماری تخریب کننده اعصاب است که در صورت ابتلا به این عارضه سلول های عصبی تولید کننده دوپامین در مغز آسیب دیده یا به طور کامل از بین می روند.

بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون در صورت بروز علائم اولیه این بیماری متوجه ایجاد چنین اختلالی می شوند.

از مهمترین علائم این عارضه می توان به سفتی بیش از حد ماهیچه ها، لرزش اندام های خاصی از بدن، اختلالات شناختی، خستگی بی دلیل و مشکل در راه رفتن یا اختلالات گفتاری اشاره کرد.

به طور معمول بیماری پارکینسون در محدوده سنی ۵۰ تا ۶۵ سالگی شروع می شود اما در صورتی که افراد قبل از ۵۰ سالگی به این عارضه مبتلا شوند به آن بیماری پارکینسون جوانی گفته می شود.

این عارضه در هر سن و سالی که اتفاق بیفتد علائم مشابهی دارد و برای تشخیص آن از روش ها و تکنیک های یکسان استفاده خواهد شد.

زمانی که صحبت از تشخیص و بررسی دقیق بیماری پارکینسون می شود این مسئله عنوان خواهد شد که آیا پارکینسون را می توان با بررسی وضعیت مغز تشخیص داد یا خیر.

اساساً اگر پزشک احتمال دهد که علائم و نشانه های پیش آمده مربوط به بیماری پارکینسون است ترجیح می دهند که با انجام آزمایشات بیشتر و ارجاع دادن شخص به متخصص مغز و اعصاب دقیق تر پیگیر این بیماری باشند.

به عنوان اولین راه برای تشخیص بیماری پارکینسون متخصصان علائم حرکتی را ارزیابی می کنند.

در صورتی که لرزشی هنگام استراحت در اندام های خاصی مثل دست دیده شود یا فرد نسبت به حالت طبیعی حرکت آهسته تری داشته باشد می تواند نشانه ای از بیماری پارکینسون باشد.

در معاینات اولیه برای تشخیص پارکینسون میزان سفتی و انقباضات عضلات نیز ارزیابی خواهد شد و در صورتی که شرایط غیر طبیعی باشد بنا را بر بیماری پارکینسون خواهند گذاشت.

مطالعه بیشتر:  درمان میگرن

بعد از انجام معاینات اولیه در صورتی که فرد با دو یا چند مورد از علائم این بیماری مواجه باشد نیاز است که مراحل تخصصی تر را انجام دهند تا اقدامات لازم برای تشخیص سریع و به موقع این بیماری و نهایتاً کنترل درمان آن انجام پذیرد.

روش های تخصصی برای تشخیص بیماری پارکینسون کدامند؟

تشخیص بیماری پارکینسون
تشخیص بیماری پارکینسون

برای تشخیص بیماری پارکینسون پزشکان فقط به راه های ساده و اولیه اکتفا نمی کنند و بعد از انجام معاینه بیمار تشخیص خواهند داد که آیا نیاز است فرد سایر روش های تخصصی را برای ارزیابی بیماری انجام دهد یا خیر.

در اکثر مواقع اگر پزشک با موارد مشکوکی برخورد داشته باشد برای تشخیص زود هنگام بیماری پارکینسون مداخله لازمه را انجام داده و از افراد می خواهند که سایر روش های تشخیصی را مطابق با نظر و خواسته پزشک انجام دهند

مهمترین روش ها برای ارزیابی و تشخیص بیماری پارکینسون عبارتند از:

معاینه عصبی

متخصصان با معاینه عصبی متوجه خواهند شد که آیا مشکلاتی در هماهنگی، رفلکس ها و مهارت های حرکتی فرد وجود دارد یا خیر.

همچنین برای شناسایی برخی اختلالات عصبی خاص و مرتبط با بیماری پارکینسون معاینه عصبی راهکاری موثر و کاربردی محسوب می شود.

به طور کلی پزشکان برای ارزیابی کامل عملکرد عصبی بدن این تکنیک را انجام داده و با اطلاعات کاربردی و دقیقی می توانند اقدام به تشخیص بیماری پارکینسون نمایند.

بررسی سوابق پزشکی

یکی از مهمترین مسیرها برای تشخیص بیماری پارکینسون ارزیابی سوابق پزشکی بیماران است.

متخصصان ضمن بررسی عارضه ها، مصرف دارو برای پارکینسون براساس سابقه بیماری ها در خانواده فرد تجویز می کند.

به واسطه جمع آوری اطلاعات در مورد سوابق پزشکی بیماران امکان شناسایی عوامل خطرزای احتمالی و تصمیم گیری در مورد تشخیص بیماری پارکینسون آسان تر می شود و پزشکان به نتایج دقیق تری دست پیدا می کنند.

مطالعه بیشتر:  میگرن چشمی چیست و چگونه درمان میشود؟

DATScan

این تکنیک یک روش کاربردی برای تصویربرداری از عوامل موثر بر پارکینسون است.

به واسطه این روش غیر تهاجمی پزشک می تواند اقدام به بررسی سطح ناقل دوپامین کند.

این روش همواره برای تشخیص بیماری پارکینسون با بررسی کمبود دوپامین و تایید یا رد این بیماری کاربردی شناخته می شود و نقش مهمی در تشخیص بیماری های عصبی از جمله پارکینسون دارد.

MRI

ام آر آی یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یک ابزار تشخیصی قدرتمند برای به تصویر کشیدن ساختار مغز است.

زمانی که ام آر آی انجام می شود پزشکان می توانند هرگونه ناهنجاری در بافت مورد نظر را با دقت و وضوح بالا مشاهده کنند و اگر در تشخیص بیماری پارکینسون ام آر آی انجام شود امکان ارزیابی هرگونه تغییر در حجم مغز یا وجود ضایعات در آن نیز وجود دارد.

به واسطه انجام ام آر آی متخصصان می توانند علاوه بر تشخیص بیماری پارکینسون احتمال وجود این عارضه و یا سایر بیماری ها را به طور دقیق رد یا تایید کنند.

از آنجایی که این تصویربرداری بدون عارضه و با دقت بالا انجام می شود نقش مهمی در تشخیص پارکینسون دارد.

سی تی اسکن یا توموگرافی کامپیوتری یکی دیگر از تکنیک های تصویربرداری سریع و غیر تهاجمی برای ارزیابی ساختار مغز است.

پزشکان از این روش برای شناسایی ناهنجاری های مختلف مثل تومور، خونریزی یا سکته مغزی استفاده می کنند و البته نقش مهمی در تشخیص بیماری های عصبی مثل پارکینسون دارد.

به واسطه این روش تصویربرداری و جمع آوری اطلاعات بسیار دقیق توسط پزشک امکان تشخیص یا رد سایر بیماری ها از جمله پارکینسون به آسانی فراهم می شود و در این مورد به پزشکان کمک شایانی می کند.

اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون

روش های تشخیص بیماری پارکینسون
روش های تشخیص بیماری پارکینسون

اسکن توموگرافی گسیل یا PET یک روش تصویربرداری پیشرفته برای بررسی عملکرد مغز و متابولیسم است.

همچنین پزشکان می توانند با این روش سطح گلوکز و سایر مواد موجود در مغز را اندازه گیری کرده و در صورت نیاز اطلاعات لازم برای تشخیص بیماری پارکینسون جمع آوری می شود.

مطالعه بیشتر:  درمان میگرن با ورزش

در این روش پزشکان می توانند به تشخیص بیماری پارکینسون پرداخته و با شناسایی هر نوع تغییرات در فعالیت دوپامین و ارزیابی پیشرفت بیماری شرایط را برای مهار و درمان به موقع فراهم می سازند.

علاوه بر موارد گفته شده استفاده از نوار مغز برای تشخیص بیماری پارکینسون یک راهکار موثر شناخته می شود.

پزشکان می توانند نوار مغز را که یک روش یا ابزار تشخیصی محسوب میشود انجام داده و اطلاعات بسیار دقیق و گسترده ای در مورد عملکرد مغز دریافت می کنند.

طبق مطالعات انجام شده استفاده از نوار مغز به عنوان یک آزمایش غیر تهاجمی برای بررسی امواج مغزی مورد استفاده قرار گرفته و به تشخیص یا تعیین میزان پیشرفت بیماری پارکینسون کمک زیادی می‌کند.

یکی از مسائلی که در مورد تشخیص پارکینسون با تهیه نوار مغز وجود دارد این است که بعد از دریافت نوار مغز از افراد مبتلا به پارکینسون درصد قابل توجهی از آنها با نتایج بسیار خوب مواجه شده و تجزیه و تحلیل آن نشان می دهد که نوار مغزی افراد کاملاً سالم است.

در نتیجه محققان و پزشکان دریافتند که امواج مغزی افراد مبتلا به پارکینسون زوایا و وضوح متفاوتی دارد و شروع یا متوقف کردن مصرف داروها عاملی برای ایجاد این تغییرات است.

در حال حاضر برای تشخیص بیماری پارکینسون می توان به نظر حرفه ای متخصص مغز و اعصاب اکتفا کرد.

پزشکان می توانند با بررسی عوامل مختلف و نتایج آزمایشات به طور قطعی اعلام کنند که آیا فرد به پارکینسون مبتلا شده است یا خیر و در صورت نیاز بهترین اقدام درمانی انجام می پذیرد‌.

نکته قابل توجهی که در مورد تشخیص بیماری پارکینسون وجود دارد این است که به محض مشاهده هرگونه حالت غیر طبیعی و تداوم آن در بدن باید به پزشک مراجعه کنید.

اگر بیماری هایی مثل پارکینسون زود هنگام تشخیص داده شود و درمان به موقع انجام پذیرد از پیشرفت بیماری جلوگیری خواهد شد و آسیب های مغزی و اختلالات جسمانی به حداقل می رسد.

5 پاسخ

  1. توضیحات‌تون درباره راه‌های تشخیص پارکینسون واقعاً جامع و قابل فهم بود. ممنونم که اینقدر علمی و در عین حال ساده توضیح دادین. واقعاً به آدم آرامش می‌ده بدون اضطراب بره دنبال پیگیری.

  2. سلام خانم دکتر، آیا برای تشخیص پارکینسون حتماً باید اسکن مغز انجام بشه؟ یا بر اساس علائم هم می‌شه بیماری رو تشخیص داد؟

    1. تشخیص بیماری پارکینسون در درجه اول بالینیه، یعنی بر اساس شرح حال، معاینه فیزیکی و مشاهده علائم مثل لرزش دست، کندی حرکت و سفتی عضلات.
      اسکن‌هایی مثل MRI یا DAT scan بیشتر برای رد بیماری‌های دیگه یا تأیید تشخیص در موارد مبهم استفاده می‌شن، ولی جزو مراحل اولیه تشخیص نیستن.
      یعنی اگر علائم واضح باشه، پزشک متخصص مغز و اعصاب معمولاً بدون نیاز به تصویربرداری هم می‌تونه تشخیص بده. ولی اگر علائم غیرتیپیک باشن، ممکنه اسکن لازم بشه

  3. سلام وقت بخیر. می‌خواستم بپرسم تست خاصی برای تشخیص زودهنگام پارکینسون وجود داره؟ چون پدرم گاهی کندی حرکت و لرزش جزئی داره ولی نمی‌دونیم جدیه یا نه.

    1. سؤال‌تون خیلی به‌جا و مهمه. متأسفانه هیچ تست آزمایشگاهی قطعی برای تشخیص زودهنگام پارکینسون وجود نداره.
      اما پزشک متخصص با معاینه دقیق و بررسی علائم اولیه (مثل کندی حرکت، تغییر حالت چهره، نوشتار ریز یا لرزش در حالت استراحت) می‌تونه تشخیص اولیه بده.
      اگر شک بالینی وجود داشته باشه، ممکنه از داروی آزمایشی لوودوپا استفاده بشه: اگر علائم با این دارو بهتر بشه، به تشخیص پارکینسون کمک می‌کنه.
      پیشنهاد می‌کنم پدرتون توسط متخصص مغز و اعصاب ویزیت بشن تا تشخیص دقیق‌تری داده بشه. اقدام زودهنگام خیلی کمک‌کننده‌ست

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *